Wilgotność powietrza i gleby oraz nasłonecznienie – ich wpływ na skuteczność zabiegu 2017-02-23

W dzisiejszym wpisie skupimy się na takich czynnikach jak wilgotność powietrza, wilgotność gleby oraz nasłonecznienie. Czy bardzo mocno wpływają one na skuteczność zabiegów ochrony roślin? Odpowiedź poniżej.

Wilgotność gleby dotyczy przede wszystkim zabiegów wykonywanych z wykorzystaniem preparatów o działaniu doglebowym. Ich pobranie przez korzenie roślin zależy przede wszystkim od warunków wilgotnościowych gleby. Substancje czynne preparatów doglebowych docierają bowiem do powierzchni korzeni wraz z wodą glebową, w której są rozpuszczone. Zjawisko to wywołane jest siłą ssącą korzenia i nosi nazwę przepływu masowego (w procesie tym oprócz substancji czynnych herbicydów, do roślin dociera także większość składników mineralnych). Susza glebowa znacznie ogranicza efektywność pobierania przez rośliny substancji aktywnych z gleby, co pogarsza skuteczność wykonanego zabiegu. Niekorzystny może okazać się również nadmiar wody w glebie, spowodowany obfitymi, intensywnymi opadami w okresie po zabiegu, ponieważ może on przyczynić się do przemieszczenia substancji aktywnych poza strefę pobierania przez korzenie chwastów. Jednym ze sposobów zwiększenia efektywności zabiegu doglebowego wykonanego w niekorzystnych warunkach jest dodatek specjalnego adiuwantu przeznaczonego do łącznego stosowania z herbicydami doglebowymi - SoilOn. Preparat ten nie tylko poprawia parametry cieczy użytkowej, ale także zwiększa koncentrację herbicydów w wierzchniej warstwie gleby oraz utrudnia ich przemieszczanie w głąb profilu glebowego, co wpływa korzystnie na skuteczność wykonanego zabiegu.

Wilgotność powietrza, która często idzie w parze z nasłonecznieniem i temperaturą powietrza również odgrywa bardzo istotną rolę dla skuteczności wykonywanego zabiegu. Największą efektywność zapewniają zabiegi wykonane w warunkach względnej wilgotności powietrza mieszczącej się w zakresie 60-90%. Zabiegi wykonywane przy niższej wilgotności powietrza (najczęściej towarzyszą im również wysokie temperatury i nasłonecznienie) często okazują się mniej skuteczne. Przyczyną gorszej efektywności zabiegów wykonywanych w warunkach niskiej wilgotności powietrza jest mniejsza ilość pobranej przez rośliny substancji aktywnej, wynikająca z:

• odparowania najdrobniejszej frakcji kropel jeszcze przed dotarciem do powierzchni opryskiwanych roślin
• grubszej warstwy wosku wytwarzanej przez niektóre rośliny, chwasty, np. komosę w warunkach niskiej wilgotności powietrza, suszy (obrona przed parowaniem)
• mniejszą ilością wody w roślinach (w soku komórkowym), co ogranicza transport (przemieszczanie) w roślinie wchłoniętych substancji

Warto wspomnieć, że zabiegi wykonywane w okresie suszy, mogą okazać się niebezpieczne dla rośliny uprawnej. Słaby turgor roślin i mała ilość wody w soku komórkowym sprawia, że pobrane substancje aktywne w obliczu niedoboru rozpuszczalnika jakim jest woda mogą oddziaływać fitotoksycznie na roślinę (zbyt wysokie stężenie zastosowanego preparatu w soku komórkowym). W warunkach intensywnego nasłonecznienia, niebezpieczny może okazać się także sam kontakt cieczy użytkowej z powierzchnią liści (poparzenia słoneczne).

W okresie niedoboru opadów, wysokich temperatur i intensywnego nasłonecznienia, najbardziej efektywne z punktu widzenia skuteczności, okazują się zabiegi wykonywane nad ranem, gdy wilgotność powietrza jest wyższa. Jak potwierdzają wyniki prowadzonych przez nas badań, także niewielka ilość rosy na roślinach w trakcie zabiegu (pod warunkiem nie spływania cieczy użytkowej z powierzchni roślin) wpływa korzystnie na ilość pobranej przez nie substancji czynnej i zwiększa skuteczność zabiegu. Należy pamiętać jednak, że zabieg musi być wykonany bardzo wcześnie, na kilka godzin, przed wzrostem temperatury i nasłonecznienia, które mogą spowodować nadmierne odparowanie cieczy roboczej z powierzchni roślin, bądź przyczynić się do powstania poparzeń słonecznych.

Poletko kontrolne – widoczne duże nasilenie komosy białej (fot. M.Budziński)

Poniżej wyniki ubiegłorocznych badań związanych z powschodowym odchwaszczaniem kukurydzy. Warto podkreślić, że w lokalizacji, w której prowadzono badania, termin zabiegu (faza BBCH 14-15) przypadł na okres dość znacznego niedoboru wody. Dla porównania wpływu terminu wykonania zabiegu na skuteczność badanych preparatów/mieszanin herbicydowych, te same kombinacje zastosowano dwukrotnie o różnych porach dnia. „Zabieg I” wykonano wieczorem przy zachodzie słońca (ok. godz. 20.00), po upalnym dniu. Z kolei „zabieg II” wykonano z samego rana, ok godz. 7.00, gdy na roślinach widoczna była jeszcze rosa. Dla wszystkich badanych kombinacji niższą skuteczność chwastobójczą odnotowano w przypadku zabiegu wykonywanego wieczorem, po upalnym dniu. Co ciekawe istotne spadki skuteczności wystąpiły tylko w przypadku komosy białej, a więc chwastu, który ma szczególne skłonności do wytwarzania grubej warstwy wosku (kutykuli).

„Zabieg wieczorny”: kombinacja Rimel 25 SG 0,05 kg/ha + CornMax 340 SE 1,0 l/ha (fot. M.Budziński)

„Zabieg poranny”: ta sama kombinacja: Rimel 25 SG 0,05 kg/ha + CornMax 340 SE 1,0 l/ha (fot. M.Budziński)

opracował: Mateusz Budziński, specjalista ds.doświadczalnictwa

ZE ŚRODKÓW OCHRONY ROŚLIN NALEŻY KORZYSTAĆ Z ZACHOWANIEM BEZPIECZEŃSTWA. PRZED KAŻDYM UŻYCIEM PRZECZYTAJ INFORMACJE ZAMIESZCZONE W ETYKIECIE I INFORMACJE DOTYCZĄCE PRODUKTU. ZWRÓĆ UWAGĘ NA ZWROTY WSKAZUJĄCE NA RODZAJ ZAGROŻENIA ORAZ PRZESTRZEGAJ ZASAD BEZPIECZNEGO STOSOWANIA PRODUKTU WSKAZANYCH NA ETYKIECIE.