Stosowanie gibereliny GA4+7 w sadach jabłoniowych 2017-04-11

Gibereliny są to hormony, występujące naturalnie w częściach wierzchołkowych roślin oraz w niektórych grzybach.  Produkty giberelinowe zaliczane są do regulatorów wzrostu. Obecnie znanych jest już blisko 100 różnych związków giberelin, jednak tylko kilka z nich jest biologicznie aktywne, m.in.: GA₃, GA₄, GA₇. Produkty giberelinowe zawierające w swoim składzie GA₄₊₇, są stosowane już od wielu lat na całym świecie w celu poprawy plonowania i jakości owoców, dając bardzo dobre efekty. W Polsce preparaty zawierające omawiane gibereliny są zarejestrowane wyłącznie w jabłoniach, podczas gdy w krajach zachodnich z powodzeniem stosowane są również w gruszach.

Produkty giberelinowe GA₄₊₇ stosowane w sadownictwie zawierają mieszaninę gibereliny GA₄ i gibereliny GA₇. GA₄ jest składnikiem, któremu można przypisać korzystne efekty działania. Natomiast GA₇ jest gibereliną balastową, która ma negatywny wpływ na formowanie pąków kwiatowych. Odseparowanie od siebie obu związków byłoby zbyt kosztowne, dlatego też w produkcji przemysłowej zwykle występują łącznie. Ważne jest, aby sadownik wybierał produkt zawierający jak najmniejsze ilości GA₇ – najczystszym produktem dostępnym na naszym rynku jest Novagib 010 SL (zawiera ponad 90% GA₄). Podobne produkty innych producentów zawierają jedynie 60-70% gibereliny GA₄ a pozostała część to szkodliwe zanieczyszczenia w postaci GA_7.

Wpływ na zwiększenie masy liściowej

W większości przypadków po posadzeniu, jabłoń wykazuje trudności z ulistnieniem gałązek. W szkółkach zawiązują się na tych gałązkach pąki kwiatowe. Po posadzeniu, system korzeniowy jest słabo rozwinięty. Gdy pąki kwiatowe zaczynają rozkwitać, dostarczanie składników odżywczych i wilgoci jest ograniczone, zazwyczaj jest to spowodowane małą ilością liści rozetowych. Kwiaty tracą dużo wilgoci w wyniku transpiracji i mogą nadmiernie konkurować z małymi liśćmi, co w efekcie prowadzi do ich opadania. Co więcej, także i kwiaty często opadają. W takich miejscach dochodzi do ogołoceń. Zabiegi GA₄₊₇ mogą poprawić masę liści poprzez stymulowanie ich wzrostu. Pierwszy oprysk zalecany jest, gdy pojawią się już małe liście. Przy braku liści oprysk nie będzie miał efektu. Późniejsze zabiegi GA₄₊₇ powodują zwykle wydłużanie pędów.  Często stosuje się 1-3 aplikacji dawką 0,25 litra GA₄₊₇ na hektar.

Poprawa zawiązywania

Warunki pogodowe w niektórych latach w trakcie i po okresie kwitnienia były niesprzyjające dla zawiązywania owoców. Szczególnie w północnej Europie zawiązywanie było słabe lub dochodziło do silnego opadu czerwcowego. Okresy chłodu w trakcie kwitnienia, negatywnie wpływały na wzrost łagiewki pyłkowej, co powoduje zamieranie komórek jajowych, zanim dotrą do nich komórki plemnikowe. Szczególnie po sezonie bardzo dobrego plonowania pąki kwiatowe mogą być słabe.

Chłody w trakcie kwitnienia, mają znaczny wpływ na pogorszenie zawiązania owoców w danym roku. Preparaty giberelinowe zarejestrowane są do poprawy jakości owoców po kwitnieniu, mimo to część sadowników wykonuje zabieg na początku lub w trakcie kwitnienia preparatem Novagib 010SL w dawce 0,5 l/ha, w celu poprawy zawiązywania owoców. Takie zabiegi, szczególnie w sytuacji złej pogody podczas kwitnienia, pozwalają na uzyskanie dobrych plonów. Zastosowanie  GA₄₊₇ w początkowym okresie kwitnienia, w znacznym stopniu wydłuża żywotność komórek jajowych, zwiększając szanse na zapłodnienie.

Zalecane jest również zastosowanie Novagib 010SL na młodych jabłoniach. Szczególnie, gdy w roku poprzednim wzrost był bardzo silny, zastosowanie GA₄₊₇ może zwiększyć plonowanie. W fazie różowego pąka wykonujemy jeden lub dwa zabiegi dawką 0,5 litra GA₄₊₇ na hektar. Należy jednak pamiętać, że w momencie aplikacji giberelin muszą być odpowiednie warunki pogodowe (temperatura minimum 15°C i wilgotność powietrza ok. 50%), w przeciwnym razie, zabieg należy odroczyć o 1-2 dni.

Na ordzawienia

Wygląd jabłek decyduje o ich wartości handlowej, pojawienie się ordzawień na owocach może nieść za sobą istotne konsekwencje finansowe. Ordzawione owoce są uznawane za towar niższej jakości.  Do poprawienia jakości owoców oraz redukcji ich ordzawień, szczególnie na jabłkach odmiany ‘Golden Delicious’,  ‘Sampion’, ‘Elstar’, ‘Pinova” czy  ‘Elise”można użyć preparat giberelinowy  Novagib 010 SL. 

Działanie GA₄₊₇ zapobiegające ordzawieniu ma miejsce we wczesnych fazach ich rozwoju, w trakcie intensywnych podziałów komórkowych, przy czym pierwszy zabieg należy wykonać nie wcześniej, jak w trakcie opadania płatków kwiatowych. Okres krytyczny dla ordzawień rozpoczyna się od okresu kwitnienia i trwa blisko 4-6 tygodni.

Stosowanie GA₄₊₇ powoduje bardziej regularną budowę komórek epidermy oraz zwiększa ich elastyczność. Zabiegi z użyciem giberelin przeprowadza się zwykle przy zmianie warunków pogodowych z okresu chłodów na bardzo ciepłe dni, w tym okresie może wystąpić ordzawienie. W przypadku prognozowanych znaczących wzrostów temperatury zaleca się stosować 0,5 litra produktu zawierającego 10% GA₄₊₇. Oprysk przeprowadza się zwykle pierwszego ciepłego dnia. Szczególnie w okresie 10-20 dni po pełnym kwitnieniu ryzyko ordzawienia jest wysokie.

Problemy po zastosowaniu GA₄₊₇

Regulatory wzrostu, takie jak gibereliny mogą mieć, prócz pozytywnych, też negatywne konsekwencje. Zabiegi dużymi dawkami GA₄₊₇ mogą powodować silniejszy wzrost drzew . W przypadku młodych drzew ma to pozytywne efekty, natomiast na starszych drzewach dłuższe pędy znacznie bardziej je zacieniają. Poza tym, GA₄₊₇ może mieć negatywny wpływ na zakładanie pąków kwiatowych na kolejny sezon. Dawki podane w tym artykule zwykle nie dają negatywnych efektów, ale wielokrotne opryski wyższą dawką (1 litr GA₄₊₇/ha) może osłabić formowanie pąków kwiatowych. Co więcej, tak wysokie dawki są bardzo kosztowne.

Uwaga na temperaturę !!!

Przyswajanie GA₄₊₇ wzrasta w wyższych temperaturach. Jeśli temperatura w ciągu dnia pozostaje poniżej 18˚C, oprysk GA₄₊₇ ma słabszą skuteczność. Oprysk można wykonać w niższej temperaturze, pod warunkiem, że wzrośnie ona później w ciągu dnia.

Mieszalność

Preparaty zawierające GA₄₊₇ możemy mieszać z większością fungicydów i nawozów dolistnych. Wyjątkiem są produkty zawierające bor, których zazwyczaj lepiej nie mieszać z GA₄₊₇. Bor podwyższa pH roztworu i może osłabiać działanie GA₄₊₇. Rozwiązaniem tego problemu może być dodanie adiuwanta obniżającego pH roztworu, np. Stablix pH, który należy najpierw zmieszać z wodą, a dopiero następnie dodać wskazane wyżej preparaty. Gibereliny nie należy mieszać z proheksadionem wapnia. Hamuje on powstawanie giberelin i dzięki temu wywołuje między innymi zahamowanie wzrostu pędów. Dlatego doradza się nawet zachowanie co najmniej trzydniowej przerwy pomiędzy opryskami proheksadionem wapnia, a produktem zawierającym gibereliny.

opracował: zespół FruitAkademia